13-05-2022

Het busvervoer is de afgelopen 2 jaar flink geraakt door de Coronacrisis. Mede door uitstel van aanbestedingen in deze onzekere periode, komen nu veel busconcessies op de markt. Hoewel het herstel in de sector nog steeds onzeker is, lijkt de trend naar zero-emissie door te zetten en zal het busvervoer dus ook duurzaam uit de crisis komen. De ontwikkelingen rond ZE-busvervoer gaan zo snel dat niet enkel kan worden geleund op eerdere aanbestedingsdocumenten. Het Bestuursakkoord Zero Emissie Busvervoer en het Klimaatakkoord dragen hier aan bij, maar ook los van deze akkoorden is er behoefte vanuit reizigers en burgers aan schone en stille bussen door het gebruik aan elektrische bussen.

Opnieuw, maar duurzamer aanbesteden. Hoe?

Hoe zorg je ervoor dat de aanbesteding zo wordt geschreven dat je kunt rekenen op de meest duurzame en kosteneffectieve uitvoering van het stad- en streekvervoer? EVConsult ziet in de huidige adviestrajecten voor deze aanbestedingen dat veel aanbestedende diensten hiermee worstelen. Want, hoe ver ga je bijvoorbeeld in de eisen m.b.t. hernieuwbare energie? De kwaliteit van het vervoer voor de reiziger staat immers voorop en het moet haalbaar en betaalbaar blijven. Tegelijkertijd heeft een Provincie of aanbestedende regio de verplichting om een bijdrage te leveren aan de afspraken in het klimaatakkoord ten aanzien van CO2-reductie.

EVConsult hielp diverse aanbestedende diensten met het opstellen van de duurzaamheidseisen voor deze concessies. Uiteraard kijken we dan naar het voertuig, dat in veel gevallen zero emissie moet zijn, want concessies waar nu de aanbesteding voor start gaan kort voor of na 1 januari 2025 starten. Vanaf die datum mogen nieuwe voertuigen geen emissies meer hebben aan de uitlaat en vijf jaar later moet sowieso de gehele vloot zero emissie zijn.

Een mooi voorbeeld is de busconcessie IJssel-Vecht. EVConsult heeft voor deze concessie de duurzaamheidsparagraaf opgesteld voor de aanbesteding van het stad- en streekvervoer waarbij de energie die wordt gebruikt voor de toekomstige elektrische vloot moet bestaan uit zon- en windenergie van Nederlandse bodem. Daarnaast is er een locatieonderzoek gedaan voor potentiële laadlocaties. In dit onderzoek is gekeken naar de netcapaciteit, de inpassing in de openbare ruimte en is er reeds afstemming geweest met andere stakeholders zoals elektriciteitsnetbeheerders, Prorail en NS over de benodigde laadlocaties. Dit onderzoek is meegezonden met de aanbesteding om te zorgen voor een gelijk speelveld voor de vervoerders die willen inschrijven op de concessie en het zorgt ervoor dat er na de gunning sneller stappen kunnen worden gezet in de realisatie van de benodigde laadinfrastructuur voor de elektrische bussen die gaan rijden.

Aflopende busconcessies

De komende jaren lopen er veel concessies af en dat betekent werk aan de winkel voor de aanbestedende diensten om de juiste balans te vinden in eisen en wensen voor de komende concessies. Dat het zero emissie wordt staat buiten kijf en dat brengt nieuwe uitdagingen met zich mee die in de vorige concessie, waarbij veelal fossiel aangedreven voertuigen in het spel waren, nog niet meespeelde. Er zijn een hoop factoren die uitdagende risico’s en vraagstukken met zich meebrengen. Kennis van de markt en techniek zijn onmisbaar om een aanbesteding in de markt te realiseren. Goede kennis leidt tot kwalitatief hoge inschrijvingen met een kostenplaatje dat reizigers moet motiveren om blijven te reizen met het Openbaar Vervoer.